Unieke bewegende beelden uit de eerste jaren van de Werkgroep Meteoren zijn terug te zien in een polygoonjournaal uit 1952. Het journaal doet verslag van de werkzaamheden van de Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde.
Het polygoonjournaal was een bioscoopjournaal waarin Nederlandse onderwerpen van een bepaalde week werden gepresenteerd. Op 1 september 1952 publiceerde het een polygoonitem over de “Werkzaamheden van de Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde”, waarin de waarnemingen van de Werkgroep Meteoren ook kortstondig belicht worden. De unieke bewegende beelden stammen uit de eerste jaren van de vereniging en geven een mooi beeld van het meteoorwaarnemen in die tijd.
Naast de waarnemers die kijken naar ‘het verschieten van een ster’ besteedt het polygoonjournaal met het karakteristieke stemgeluid ook aandacht aan de werkgroep Kijkerbouw en waarneemactiviteiten van amateur-sterrenkundigen. Bekijk het gehele polygoonitem (duur: 1:25 minuten) op de website van Open Beelden:
https://www.openbeelden.nl/media/669737
Tekenen op een sterrenkaart
Een opvallend detail is de gnomonische sterrenkaart waarop de meteoorwaarnemer een meteoor intekent (rond 00:14). Deze sterrenkaart die werd in jaren ’40 speciaal vervaardigd voor de Werkgroep en geeft een ‘vertekend’ beeld van de sterrenhemel. Deze kaartprojectie is bewust gekozen omdat je hierdoor meteoren als rechte lijnen kunt tekenen. Exact dezelfde kaart (no.1) als die in het polygoonjournaal kun je nog altijd gebruiken voor het intekenen van meteoren. Een pdf-bundeling van de gnomonische sterrenkaarten van de Werkgroep Meteoren hebben we eerder dit jaar online beschikbaar gemaakt op onze website. Het zou clichématig zijn om nu te stellen dat oude tijden kunnen herleven; meteoren tekenen is immers nog net zo actueel en leuk om te doen als toen!
Sterrenkaart No. 1 van de Werkgroep Meteoren in het polygoonjournaal. In dit frame (links) van het polygoonitem is duidelijk de sterrenkaart te zien waarop de meteoor wordt ingetekend. Rechts de oorspronkelijke kaart die ook in anders shots prominent in beeld komt. Deze sterrenkaarten voor meteoorwaarnemers zijn tegenwoordig digitaal beschikbaar op de website van de Werkgroep.
Over Open Beelden
De website Open Beelden is een open mediaplatform dat toegang biedt tot audiovisuele collecties die eenvoudig hergebruikt kunnen worden. De website is een initiatief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in samenwerking met Stichting Nederland Kennisland. Op Open Beelden zijn momenteel ruim 1300 Polygoonitems uit het archief van Beeld en Geluid te vinden.