Meteoriet Documentatie Centrum

Het Meteoriet Documentatie Centrum (MDC) is een belangrijk onderdeel van de Werkgroep Meteoren. Dit meteorietenmeldpunt houdt zich bezig met de beoordeling en identificatie van mogelijke meteorietvondsten door het publiek.

Naar schatting wordt, zelfs in het dichtbevolkte Nederland, maar een kleine fractie gevonden van alle meteorieten die hier neerkomen. Dat is niet zo verwonderlijk omdat de vuurbol die de meteorietval aankondigt vaak verscholen gaat achter bewolking en daglicht. Bovendien is een groot deel van ons land ongeschikt om snel meteorieten te herkennen. Denk maar eens aan water, natuurgebieden of de infrastructuur met (spoor)wegen.

Om toch te proberen het aantal toevallige vondsten te vergroten, probeert het Meteoriet Documentatie Centrum (MDC), evenals experts van andere werkgroepen, voorlichting te geven over wat meteorieten zijn en hoe je ze kunt herkennen. Per jaar bereiken soms enkele tientallen meldingen het Centrum en wordt, als daar aanleiding toe is, een nader onderzoek ingesteld. Het Centrum kan gebruik maken van enkele privé- collecties voor het vergelijken van vondsten met echte meteorieten. Daarnaast staat aan het Centrum uitgebreide documentatie en databases ter beschikking waarmee gegevens van bekende meteorieten kunnen worden verzameld.

In Nederland zijn tot nu toe zes meteorieten bekend, de Uden (1840), Utrecht (1843), Diepenveen (1873), Ellemeet (1925), Glanerbrug (1990) en de Broek in Waterland (2017). De laatste werd zelfs gevonden dankzij een melding die bij het Meteoriet Documentatie Centrum werd gedaan. Meer informatie over deze steenmeteorieten kun je vinden op onze pagina over de Nederlandse meteorieten. Dat er zes meteorieten bekend zijn, wilt niet zeggen dat er geen verborgen materiaal op ontdekking ligt te wachten, bijvoorbeeld in privé stenencollecties, in erfenissen, of in opgegraven tuinmateriaal.

Beoordeel eerste zelf je vondst

Begin met het lezen van de pagina Meteoriet of niet? waar we je uitleggen hoe je kunt bepalen of je een ‘bijzondere’ vondst hebt gedaan of niet. Als je meent een meteoriet gevonden te hebben, moet vooraf in elk geval letten op de volgende dingen:

  • Probeer eerst zelf een ‘gewone verklaring’ te vinden voor de vondst; bedenk dat de kans dat het echt om een meteoriet gaat, erg klein is.
  • Veelvoorkomende vondsten die niet als meteoriet classificeren, zijn hoogovenslakken (veel gebruikt voor van wegen en terreinen en vaak gevonden met de metaaldetector), glas van industriële of vulkanische oorsprong; en goed afgeronde kiezels.
  • Controleer of het materiaal een verse smeltkorst heeft als gevolg van de val door de dampkring. Het oppervlak moet er vergelijkbaar uitzien als op de foto hierboven. Een hele verse smeltkorst lijkt nog wel het meest op het matzwarte oppervlak van een barbecuebriket, maar het kan in sommige gevallen ook donkerbruin of glanzend zijn.
  • Denk je dat het materiaal een smeltkorst heeft, controleer dan of de korst ergens verdwenen is zodat je het inwendige kunt ziet. Heeft het inwendige dezelfde of juist een afwijkende kleur?
  • Controleer of het materiaal reageert op een magneet. Een meteoriet is bijna altijd magnetisch (maar niet elke magnetische steen is een meteoriet!).
  • Controleer of het materiaal ten minste het soortelijk gewicht heeft van gewone aardse stenen, dus naar grootte minstens even zwaar is. Vermijd onderdompeling in water.
  • Beoordeel het uiterlijk: meteorieten hebben doorgaans geen gasbelletjes (zgn. vesicles ) in het gesteente.
  • Let op andere dingen die opvallen rond de vondst, zoals de vondstomstandigheden, materiaaleigenschappen, de omgeving, e.d.
  • Documenteer de vondst op de vindplaats: maak foto’s met een lineaal of een ander object, zoals een lenskap, ter referentie.

Wanneer u een melding wilt doorgeven is het noodzakelijk om minimaal de volgende gegevens over de verdachte steen te hebben verzameld.

  • Gewicht van de steen in gram (bijvoorbeeld gemeten met een keukenweegschaal).
  • Ruwe afmetingen van de steen (in millimeters).
  • Is de steen magnetisch? Wordt de steen aangetrokken door een magneet?

Melding maken bij het meteorietmeldpunt

Wanneer u een melding over een mogelijke meteorietvondst wilt doorgeven, is het noodzakelijk bovenstaande gegevens te verzamelen. Meldingen kunnen uitsluitend via onderstaand telefoonnummer worden doorgegeven. Na telefonisch overleg en toelichting, kunt u worden gevraagd om aanvullend een foto of andere informatie op te sturen. Krijgt u niemand aan de telefoon, spreek dan de voicemail in met een korte beschijving van de vondst (met minimaal de gevraagde gegevens en vergeet niet uw naam en telefoonnummer achter te laten) en u wordt dan vanzelf teruggebeld.

Het Meteoriet Documentatie Centrum: 06 – 5365 2089 Let op: we veranderen in januari 2024 de werkwijze van het Meteoriet Documentatie Centrum, daarom zal de bereikbaarheid in deze periode wisselen.

Let op: wij beoordelen geen vondsten uit het buitenland en geven geen authenticiteitscertificaat uit.

Let op (2) : Wij verzoeken je om niet via Facebook berichten over mogelijke meteorietvondsten te sturen, of die per e-mail te sturen naar het algemene mailadres van de Werkgroep Meteoren. Dat kan uitsluitend via het meteorietenmeldpunt, want dan kunnen we zorgen dat jouw melding zonder vertraging bij de juiste deskundigen terecht komt.