De eerste ‘Nederlandse’ meteorenfoto

Vrijdag 7 augustus 1953 was een historische dag voor de meteorenfotografie in Nederland.

Op deze dag, rond 22.15.05 UT, wist Machiel Alberts vanuit zijn woonplaats Alkmaar een meteoor op de foto vast te leggen: het was de eerste vallende ster die vanuit de Benelux werd gefotografeerd. De foto werd vijf dagen voor het Perseïdenmaximum gemaakt, maar de ‘eersteling’ was geen Perseïde, maar vermoedelijk een κ-Cygnide. Twee dagen later, op 9 augustus 1953, fotografeerde de heer Alberts wederom twee meteoren en dat waren wél Perseïden.

De eerste meteorenfoto’s staan afgebeeld op 6 x 9-glasplaten, met een gevoeligheid van ongeveer 75 ASA. Hieronder een ingescant exemplaar.

De eerste meteorenfoto die in de Benelux werd gemaakt. Machiel Alberts fotografeerde op 7 augustus 1953 deze κ-Cygnide.

Bijzondere tijdgeest

In 1953 heerste als gevolg van de oorlog nog steeds schaarste. Goede fotocamera’s waren niet verkrijgbaar of onbetaalbaar voor amateurastronomen. De heer Alberts bouwde zelf een camera, met een lens die door de Urechtse astronoom prof. dr. Kees de Jager ter beschikking was gesteld. Dat objectief was afkomstig uit een projector voor lantaarnplaatjes en had een lichtsterkte van f/2,8 en een brandpuntsafstand van 140 mm.

De heer Alberts was in 1953 al jaren lid van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde (KNVWS) en van de Werkgroep Meteoren van de KNVWS. In 1974 ontving de heer Alberts de Dr. J. van der Biltprijs en de planetoïde (10646) Machielalberts is naar hem genoemd. De heer Alberts overleed in 2003 op 94-jarige leeftijd. Tot op hoge leeftijd was hij meteorenwaarnemer en –fotograaf. In november 1997 kon hij nog twee Leoniden op de gevoelige plaat vastleggen.


Bron: het artikel ‘Een halve eeuw geleden . . .’ door Simon van Leverink en Ben Apeldoorn, Meteoor 3, 2003.